اَلتّينُ يَذهَبُ بِالبَخرِ و َيَشُدُّ العَظمَ و َيُنبِتُ الشَّعرَ و َيَذهَبُ بِالدّاءِ وَ لايُحتاجُ مَعَهُ إِلى دَواءٍ؛
انجير بوى بد دهان را برطرف، استخوانها را محكم، رويش مو را زياد، بيمارى را برطرف مى كند و با وجود آن احتياجى به دارو نيست.
وسائل الشيعه ج25، ص170، ح31554
حدیث (7) امام صادق عليه السلام :
(سَمِعتُ أَبا عَبدِاللّه عليه السلام يَقولُ فِى الغُبَيرا:) ِ إِنَّ لَحْمَهُ يُنْبِتُ اللَّحْمَ وَ عَظْمَهُ يُنْبِتُ الْعَظْمَ وَ جِلْدَهُ يُنْبِتُ الْجِلْدَ وَ مَعَ ذَلِكَ فَإِنَّهُ يُسَخِّنُ الْكُلْيَتَيْنِ وَ يَدْبُغُ الْمَعِدَةَ وَ هُوَ أَمَانٌ مِنَ الْبَوَاسِيرِ وَ التَّقْطِيرِ وَ يُقَوِّي السَّاقَيْنِ وَ يَقْمَعُ عِرْقَ الْجُذَام
از امام صادق عليه السلام درباره سنجد شنيدم كه مى فرمودند: گوشت سنجد براى گوشت، هسته آن براى استخوان و پوست آن براى پوست مفيد است و در عين حال كليه ها را گرم، معده را ضدعفونى كرده و بازدارنده از بواسير و تسلسل بول است. ساق پا را تقويت و جذام را از بدن ريشه كن مى كند.
كافى(ط- الاسلامیه) ج 6، ص 361، ح 1 - مكارم الاخلاق ص 176
حدیث (8) رسول اكرم صلى الله عليه و آله :
كُلُوا الثّومَ و َتَداوَوا بِهِ فَإِنَّ فيهِ شِفاءً مِن سَبعينَ داءً؛
سير بخورید و با آن مداوا كنيد، كه هفتاد بيمارى را شفا مى دهد.
مكارم الاخلاق ص 182
حدیث (9) امام على عليه السلام :
كُلُوا التَّمْرَ فَإِنَّ فِيهِ شِفَاءً مِنَ الْأَدْوَاء.
خرما بخوريد كه شفاى دردهاست
مكارم الاخلاق ص 168
حدیث (10) رسول اكرم صلى الله عليه و آله :
عَلَيْكُمْ بِالزَّبِيبِ فَإِنَّهُ يَكْشِفُ الْمِرَّةَ وَ يَذْهَبُ بِالْبَلْغَمِ وَ يَشُدُّ الْعَصَبَ وَ يَذْهَبُ بِالْإِعْيَاءِ وَ يُحَسِّنُ الْخُلُقَ وَ يُطَيِّبُ النَّفَسَ وَ يَذْهَبُ بِالْغَم
شما را سفارش مى كنم به خوردن مويز، زيرا صفرا را برطرف مى كند، بلغم را از بين مى برد، اعصاب را قوى، خستگى را دور،اخلاق را خوب مى كند، به روح آرامش مى بخشد و غم را مى برد.
خصال ص 344
حدیث (11) امام صادق عليه السلام :
مَنْ اَكَلَ سَفَرجَلَةً عَلَى الرِّيقِ طابَ ماؤُهُ وَ حَسُنَ وَلَدُهُ ؛
هر كس ناشتا يك بِهْ بخورد ، نطفه اش پاكيزه مى شود و فرزندش نيكو مى گردد .
كافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 357، ح 3
حدیث (12) پيامبر صلى الله عليه و آله :
أَطْعِمُوا الْمَرْأَةَ فِي شَهْرِهَا الَّتِي تَلِدُ فِيهِ التَّمْرَ فَإِنَّ وَلَدَهَا يَكُونُ حَلِيماً نَقِيّا
به زن باردار در ماهي که در آن وضع حمل ميکند، خرما بخورانيد که فرزند او بردبار و پرهيزکار خواهد
مكارم الأخلاق ص 169
حدیث (13) پيامبر صلى الله عليه و آله :
ما مِن اِمْرَاَةٍ حامِلَةٍ اَكَلَتِ الْبِطِّيخَ اِلاّ يَكونُ مَولودُها حَسَنَ الْوَجْهِ وَ الْخُلُقِ ؛
هيچ زن باردارى نيست كه خربزه بخورد ، مگر اين كه فرزندش زيبا و خوش اخلاق مى گردد .
طب النبي ص 29
حدیث (14) امام على عليه السلام :
كُلُوا التُّفّاحَ فَاِنَّهُ يَدْبَغُ المَعِدَةَ؛
سيب بخوريد، چرا كه معده را پاك مى كند.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 357، ح 11
حدیث (15) امام صادق عليه السلام :
الْكُمَّثْرَى يَدْبُغُ الْمَعِدَةَ وَ يُقَوِّيهَا هُوَ وَ السَّفَرْجَلُ سَوَاءٌ وَ هُوَ عَلَى الشِّبَعِ أَنْفَعُ مِنْهُ عَلَى الرِّيقِ وَ مَنْ أَصَابَهُ طَخَاءٌ «2» فَلْيَأْكُلْهُ يَعْنِي عَلَى الطَّعَامِ.
گلابى، معده را پاك و تقويت مى كند و بِه هم مثل گلابى است. خوردنش روى غذا سودمندتر است تا ناشتا. هر كس احساس سنگينى مى كند، آن را روى غذا بخورد.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 358، ح 2
حدیث (16) امام صادق عليه السلام :
كُلُوا الرُّمَّانَ بِشَحْمِهِ فَإِنَّهُ يَدْبُغُ الْمَعِدَةَ وَ يَزِيدُ فِي الذِّهْن
انار را با پيه اش بخوريد، چرا كه معده را پاك مى كند و مايه رشد ذهن مى شود.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 354، ح 12
حدیث (17) امام صادق عليه السلام :
اَكْلُ الباقِلّى يُمَخِّخُ السّاقَينِ وَ يَزيدُ فِى الدِّماغِ وَ يُوَلِّدُ الدَّمَ الطَّرىَّ؛
خوردن باقلا، مايه تقويت مغز استخوانهاى ساق پا مى شود، توان مغز را افزون مى سازد و خون تازه توليد مى كند.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 344، ح 1
حدیث (18) پيامبر صلى الله عليه و آله :
عَلَيْكُمْ بِالدُّبّاءِ فَاِنَّهُ يُذَكِّى الْعَقْلَ وَ يَزيدُ فِى الدِّماغِ؛
كدو بخوريد، چرا كه عقل را تيز و (كارآيى) مغز را زياد مى كند.
بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 63، ص 229
حدیث (19) پيامبر صلى الله عليه و آله :
الْكَرَفْسُ بَقْلَةُ الْأَنْبِيَاءِ وَ يُذْكَرُ أَنَّ طَعَامَ الْخَضِرِ وَ إِلْيَاسَ الْكَرَفْسُ وَ الْكَمْأَة
مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل ج16، ص 420 ،ح20406
حدیث (20) امام صادق عليه السلام :
أَطْعِمُوا الْمَبْطُونَ خُبْزَ الْأَرُزِّ فَمَا دَخَلَ جَوْفَ الْمَبْطُونِ شَيْءٌ أَنْفَعُ مِنْهُ أَمَا إِنَّهُ يَدْبُغُ الْمَعِدَةَ وَ يَسُلُّ الدَّاءَ سَلًّا
به كسى كه دل درد (اسهال)، دارد نان برنجى بدهيد، چرا كه براى دل درد چيزى مفيدتر از آن نيست. بدانيد كه آن، معده را پاك و درد را كاملاً آرام مى كند.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 305، ح 2
حدیث (21) امام على عليه السلام :
نِعْمَ الاِدامُ اَلْخَلُّ يَكْسِرُ الْمِرَّةَ وَ يَطْفِئُ الصَّفْراءَ وَ يُحْيِى الْقَلْبَ؛
سركه، خوب خورشتى است، زرداب را مى شكند، صفرا را فرو مى نشاند و قلب را زنده مى كند.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 329، ح 7
حدیث (22) امام صادق عليه السلام :
اَلْبَصَلُ يَذْهَبُ بِالنَّصَبِ وَ يَشُدُّ الْعَصَبَ وَ يَزيدُ فِى الْخُطى وَ يَزيدُ فِى الْماءِ وَ يَذْهَبُ بِالحُمَّى؛
پياز، خستگى را مى برد، اعصاب را قوى مى كند، قدمها را چاپك و نيروى جنسى را زياد مى كند و تب را مى برد.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 374، ح 2
حدیث (23) امام صادق عليه السلام :
نِعْمَ الاِدامَ السَّمْنُ وَ اِنّى لاَكْرَهُهُ لِلشَّيْخِ؛
روغن حيوانى، خوب خورشتى است، ولى من آن را براى پير، خوشايند نمى دانم.
دعوات(راوندی) ص 152، ح 408
حدیث (24) امام على عليه السلام :
أَكْلُ الْجَوْزِ فِي شِدَّةِ الْحَرِّ يُهَيِّجُ الْحَرَّ فِي الْجَوْفِ وَ يُهَيِّجُ الْقُرُوحَ عَلَى الْجَسَدِ وَ أَكْلُهُ فِي الشِّتَاءِ يُسَخِّنُ الْكُلْيَتَيْنِ وَ يَدْفَعُ الْبَرْدَ.
خوردن گردو در گرماى شديد، حرارت بدن و زخمهاى تن را تحريك مى كند، امّا خوردن آن در زمستان، كليه ها را گرم مى كند و سرما را دفع مى كند.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 340، ح 1
حدیث (25) امام كاظم عليه السلام :
عَلَيْكَ بِاللِّفْتِ فَكُلهُ ـ يَعْنى اَلسَّلجَمَ ـ فَاِنَّهُ لَيْسَ مِنْ اَحَدٍ اِلاّ وَ لَهُ عِرْقٌ مِنَ الْجُذامِ، وَ اللِّفْتُ يُذيبُهُ؛
شلغم بخور، زيرا هيچ كس نيست كه در او رگى از جذام نباشد، و شلغم اين رگ را مى سوزاند.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 6 ، ص 372، ح 1
حدیث (26) امام على عليه السلام :
ادَّهِنُوا بِالزَّيْتِ وَ أْتَدِمُوا بِهِ فَإِنَّهُ دُهْنَةُ الْأَخْيَارِ وَ إِدَامُ الْمُصْطَفَيْنَ مُسِحَتْ بِالْقُدْسِ مَرَّتَيْنِ بُورِكَتْ مُقْبِلَةً وَ بُورِكَتْ مُدْبِرَةً لَا يَضُرُّ مَعَهَا دَاء
با روغن زيتون، بدن را چرب كنيد و با آن خورش درست كنيد، چرا كه روغن زيتون، روغن نيكان و خورشِ برگزيدگان است، دوبار به آن تقدس داده شده و در آن، چه در آغاز فصلش و چه در پايان آن، بركت نهاده شده است و با وجود آن، هيچ بيمارى اى زيان نمى رساند.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 331، ح 4
حدیث (27) پيامبر صلى الله عليه و آله :
مَنْ تَرَكَ اللَّحْمَ اَرْبَعينَ صَباحا ساءَ خُلُقُهُ.
هر كس چهل روز گوشت نخورد، بد اخلاق مى شود.
بحار الانوار (ط-بیروت)ج59 ، ص293
حدیث (28) امام صادق عليه السلام :
سُئِلَ اَبو عَبْدِاللّهِ عليهالسلام عَنِ الكُرّاثِ، فَقالَ: كُلْهُ، فَاِنَّ فيهِ اَرْبَعَ خِصالٍ: يُطَيِّبُ النَّكْهَةَ وَ يَطْرُدُ الرِّياحَ وَ يَقْطَعُ البَواسيرَ وَ هُوَ اَمانٌ مِنَ الْجُذامِ لِمَنْ اَدْمَنَ عَلَيْهِ؛
از امام صادق عليه السلام درباره تره پرسيدند، فرمودند: آن را بخوريد، چرا كه در آن، چهار ويژگى است: دهان را خوشبو مى كند، بادها را از بدن مى برد، بواسير را ريشه كن مى كند، و براى كسى كه پيوسته بخورد، مايه ايمنى از جذام است.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 365، ح 4
حدیث (29) امام رضا عليه السلام :
كَثْرَةُ اَكْلِ الْبَيْضِ وَ اِدْمانُهُ يورِثُ الطُّحالَ وَ رياحا فى رَأسِ الْمَعِدَةِ وَ الامْتِلاءُ مِنَ الْبَيْضِ الْمَسْلوقِ يورِثُ الرَّبوَ وَ الاْبْتِهارَ؛
زياد خوردن تخم مرغ و معتاد شدن به آن، بيمارى ورم طحال مى آورد و ايجاد كننده بادهايى در سرِ معده است و زياد خوردن تخم مرغ آب پز، نفَس تنگى و نفَس بريدگى مى آورد.
طب الرضا ص28 - شبیه این حدیث در بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 59، ص 321
حدیث (30) امام رضا عليه السلام :
يَنْبَغى اَنْ تَحْذَرَ... أَنْ تَجْمَعَ فِي جَوْفِكَ الْبَيْضَ وَ السَّمَكَ فِي حَالٍ وَاحِدَةٍ فَإِنَّهُمَا إِذَا اجْتَمَعَا وَلَدَا الْقُولَنْجَ وَ رِيَاحَ الْبَوَاسِيرِ وَ وَجَعَ الْأَضْرَاس
بپرهيز از اين كه... تخم مرغ و ماهى را همزمان بِخورى، چرا كه هرگاه اين دو با يكديگر خورده شوند، قولنج، باد بواسير و دندان درد مى آورند.
طب الرضا ص63
حدیث (31) پيامبر صلى الله عليه و آله :
كُلِ الخَسَّ، فَاِنَّهُ يورِثُ النُّعاسَ وَ يَهْضِمُ الطَّعامَ؛
كاهو بخوريد، چرا كه خواب آور است و غذا را هضم مى كند.
مكارم الاخلاق ص 183
حدیث (32) امام رضا عليه السلام :
لِبَعْضِ قَهارِمَتِهِ : اِسْتَـكْثِروا لَنا مِنَ الباذَنـْجانِ، فَاِنَّهُ حارٌّ فى وَقْتِ الْبَرْدِ، بارِدٌ فى وَقْتِ الْحَرِّ، مُعْتَدِلٌ فِى الاوقاتِ كُلِّها جَيِّدٌ فى كُلِّ حالٍ؛
به يكى از پيشكاران خود : براى ما، بادمجان زياد تهيه كنيد، چرا كه در هنگام سرما، گرم و در هنگام گرما، سرد است، در همه اوقات، معتدل و در هر حال، خوب است.
طب الائمة ص 139
حدیث (33) امام صادق عليه السلام :
اَلْجَزَرُ اَمانٌ مِنَ القُولَنْجِ وَ الْبَواسيرِ وَ يُعينُ عَلَى الجِماعِ؛
هويج، مايه ايمنى از قولنج و بواسير است و آميزش جنسى را تقويت مى كند.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 6 ، ص 372، ح 2
حدیث (34) پيامبر صلى الله عليه و آله :
يا عَلىُّ اِفْتَتِحْ طَعامَكَ بِالْمِلْحِ، فَاِنَّ فيهِ شِفاءً مِنْ سَبْعينَ داءً مِنهَا: الجُنونُ وَ الْجُذامُ وَ الْبَرَصُ وَ وَجَعُ الْحَلْقِ وَ الاْضراسِ وَ وَجَعُ الْبَطْنِ ؛
اى على! غذاى خود را با نمك آغاز كن، چرا كه در نمك درمان هفتاد درد است؛ ديوانگى، خوره، پيسى، گلودرد، دندان درد و دل درد، از جمله اين دردهاست.
وسائل الشيعة ج 24، ص 406، ح 30906
حدیث (35) امام صادق عليه السلام :
نِعْمَ اللُّقْمَةُ الْجُبْنُ، تُعْذِبُ الْـفَمَ وَ تُطَيِّبُ النَّـكْهَةَ وَ تَهْضِمُ ما قَبْلَهُ وَ تُشَهِّى الطَّعامَ؛
چه خوب لقمهاى است پنير، دهان را تر و تازه و خوشبو مى كند، غذاى قبلى را هضم و غذا را مطبوع مى سازد.
بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 63، ص 105، ح 11
حدیث (36) امام صادق عليه السلام :
سَاَ لَهُ رَجُلٌ عَنِ الْجُبْنِ... فَقالَ لى: هُوَ ضارٌّ بِالْغَداةِ نافِعٌ بِالْعَشىِّ ِّ وَ يَزِيدُ فِي مَاءِ الظَّهْر
مردى درباره پنير از امام صادق عليه السلام پرسيد... امام فرمودند: خوردن پنير، صبحگاهان مضرّ است و شامگاهان مفيد و آب کمر را زیاد می کند.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 340، ح 3
حدیث (37) امام صادق عليه السلام :
شَكا ذَريحٌ المُحارِبىُّ قَراقِرَ فى بَطْنِهِ اِلى اَبى عَبْدِاللّهِ عليه السلام فَقالَ: اَ توجِعُكَ؟ قالَ: نَعَمْ. قالَ: ما يَمْنَعُكَ مِنَ الحَبَّةِ السَّوداءِ وَ الْعَسَلِ لَها؛
ذريح محاربى، به امام صادق عليه السلام گفت كه شكم او غُرغُر مى كند. امام پرسيدند: آيا درد هم دارد؟ گفت: آرى. امام فرمودند: چرا براى درمان آن از سياهدانه و عسل استفاده نمى كنى؟
طب الائمة ص 100
حدیث (38) امام صادق عليه السلام :
اَلْحَوكُ بَقْلَةُ الأَنْبياءِ، اَما اِنَّ فيهِ ثَمانَ خِصالٍ: يُمْرِئُ وَ يَفْتَحُ السُّدَدَ وَ يُطَيِّبُ الجُشاءَ وَ يُطَيِّبُ النَّـكْهَةَ وَ يُشَهِّى الطَّعامَ وَ يَسُلُّ الدّاءَ وَ هُوَ أمانٌ مِنَ الجُذامِ وَ إذا اسْتَقَـرَّ فى جَوْفِ الإنسانِ قَمَعَ الدّاءَ كُلَّهُ؛
امام صادق عليه السلام : ريحان، سبزى انبياست و در آن هشت خاصيت است: هضم كننده است، رگها و مجارى را باز مى كند، بازدم را خوشبو مى سازد، بدن را بوى خوش مى بخشد، اشتها آور است، درد را از بدن بيرون مى برد، از جذام در امان مى دارد و چون وارد معده شود درد را به كلّى از بين مى برد.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 364، ح 4
حدیث (39) امام رضا عليه السلام :
اَلْحِمَّصُ جَيِّدٌ لِوَجَعِ الظَّهْرِ؛
نخود براى كمر درد مفيد است.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 343، ح 4
حدیث (40) امام صادق عليه السلام :
اَلْفُجُلُ اَصْلُهُ يَقْطَعُ الْبَلْغَمَ وَ لُـبُّهُ يَهْضِمُ وَ وَرَقُه ُيَحْدِرُ البَولَ حَدرا؛
تُرب، ساقه اش بلغم را از بين مى برد، خودش غذا را هضم مى كند و برگش به دفع كامل ادرار كمك مى كند.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 6، ص 371، ح 2
حدیث (41) امام صادق عليه السلام :
لَوْ عَلِمَ اللّهُ فى شَىْءٍ شِفاءً اَكْثَرَ مِنَ الشَّعيرِ ما جَعَلَهُ غِذاءَ الاَنْبياءِ عليهم السلام ؛
اگر خداوند در چيزى بيشتر از جو شفادهندگى مى ديد، آن را خوراك پيامبران قرار نمى داد.
مكارم الاخلاق ص 154